Luận văn Phân tích danh mục thuốc đã được sử dụng tại Bệnh viện đa khoa Thị xã Bình Long tỉnh Bình Phước năm 2015

Nội dung text: Luận văn Phân tích danh mục thuốc đã được sử dụng tại Bệnh viện đa khoa Thị xã Bình Long tỉnh Bình Phước năm 2015

1. BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI TRẦN THỊ NĂM PHÂN TÍCH DANH MỤC THUỐC ĐÃ ĐƯỢC SỬ DỤNG TẠI NH VI N ĐA HOA THỊ Ã NH ONG T NH NH PHƯỚC NĂM 2015 UẬN VĂN TỐT NGHI P DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA I HÀ NỘI 2017
2. BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI TRẦN THỊ NĂM PHÂN TÍCH DANH MỤC THUỐC ĐÃ ĐƯỢC SỬ DỤNG TẠI NH VI N ĐA HOA THỊ Ã NH ONG T NH NH PHƯỚC NĂM 2015 UẬN VĂN TỐT NGHI P CHUYÊN HOA CẤP I CHUYÊN NGÀNH : TỔ CHỨC QUẢN Í DƯỢC MÃ SỐ : CK 60720412 Ngƣời hƣớng dẫn Khoa học: PGS. TS N u n T ị T n H n Thời gian th c hiện: 5-11/2016 HÀ NỘI 2017
3. ỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đƣợc bài Luận văn này, tôi đã nhận đƣợc s giúp đỡ tận tình và có hiệu quả của rất nhiều cá nhân và tập thể, của các thầy cô giáo, gia đình, đồng nghiệp và bạn bè. Trước hết tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới TS N u n T ị T n H n - người cô kính mến đã tận tình chỉ bảo tôi trong suốt thời gian học tập và thực hiện đề tài. Nhân đây, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau Đại học, các Thầy, các Cô Bộ môn Quản lý kinh tế dƣợc của Trƣờng Đại học Dƣợc Hà Nội, đã ủng hộ, giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi học tập nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc, khoa Dƣợc, Phòng tổ chức cán bộ, Phòng kế hoạch tổng hợp, Phòng tài ch nh kế toán của BVĐK th xã Bình Long - nơi tôi công tác đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi được học tập nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn và hoàn thành luận văn này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, các bạn đồng nghiệp và những ngƣời thân đã chia sẻ, động viên tôi vƣợt qua những khó khăn, trở ngại để tôi đƣợc yên tâm học và hoàn thành bản luận văn. DS TRẦN THỊ NĂM
4. MỤC ỤC Trang phụ bìa LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC HÌNH ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 1 Chƣơng . TỔNG QUAN ................................................................................. 3 1.1. Khái quát về Danh mục thuốc bệnh viện ................................................ 3 . . Khái quát về Danh mục thuốc chủ yếu tại các cơ sở khám, chữa bệnh . 6 .3. Hội đồng thuốc và điều tr bệnh viện ...................................................... 6 .4. Th c trạng sử dụng thuốc tại một số bệnh viện ...................................... 7 .5. Bệnh viện đa khoa th xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ........................ 11 .5. . Sơ đồ tổ chức, chức năng, nhiệm vụ ............................................... 11 .5. . Khoa Dƣợc BVĐK th xã Bình Long ............................................. 13 .5.3. Hội Đồng Thuốc và Điều Tr BVĐK th xã Bình Long ................. 16 .6. Mô hình bệnh tật của bệnh viện ............................................................ 17 Chƣơng . ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 20 . . Đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................... 20 . . Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................... 20 . . . Thiết kế nghiên cứu ........................................................................ 20 2.2. Thời gian và đ a điểm nghiên cứu ........................................................ 20 .3. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................... 20 .3. . Thiết kế nghiên cứu ........................................................................ 20 .3. . Các biến số nghiên cứu ................................................................... 20 .3.3. Phƣơng pháp thu thập số liệu.......................................................... 21 .3.4. Phƣơng pháp phân t ch và xử lý số liệu .......................................... 23
5. Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 25 3. . Tỷ lệ kinh ph mua thuốc tại bệnh viện ................................................ 25 3. . Thuốc ngoài Danh mục đƣợc sử dụng trong năm 5........................ 25 3.3. Cơ cấu Danh mục thuốc theo nhóm tác dụng dƣợc lý .......................... 27 3.4. Cơ cấu thuốc tiêu thụ theo nguồn gốc, xuất xứ .................................... 31 3.5. Cơ cấu thuốc theo phân loại tân dƣợc - thuốc có nguồn gốc dƣợc liệu 32 3.6. Tỷ lệ thuốc đơn thành phần và đa thành phần ...................................... 34 3.7. Cơ cấu thuốc mang tên gốc và thuốc mang tên thƣơng mại ................. 34 3.8. Tỷ lệ thuốc uống, thuốc tiêm – tiêm truyền và các dạng bào chế khác35 3.9. Cơ cấu DMT theo quy chế chuyên môn ............................................... 35 3.10. Phân tích Danh mục thuốc theo phân loại ABC ................................. 36 Chƣơng 4. BÀN LUẬN – ĐỀ XUẤT ............................................................. 41 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 46 TÀI LIỆU THAM KHẢO
6. DANH MỤC Ý HI U VIẾT TẮT ADR : Asdverse Drug Reaction (Phản ứng có hại của thuốc) BVĐK : Bệnh viện đa khoa HĐT&ĐT : Hội đồng Thuốc và điều tr KHKT : Khoa học kỹ thuật VEN : Vital, Essential, Non-essential (Tối cần, cần thiết, không cần thiết) WHO : World Health Organization (Tổ Chức Y Tế Thế Giới)
7. DANH MỤC ẢNG Bảng . . Trình độ chuyên môn của CBNV khoa Dƣợc ................................ 14 Bảng . .Mô hình bệnh tật của bệnh viện đa khoa Th Xã Bình long ............ 17 Bảng .3. Cơ cấu nguồn kinh ph của BVĐK Th Xã Bình Long năm 5 . 19 Bảng .4.Các biến số cần thu thập .................................................................. 20 Bảng 3.5. Kinh ph mua thuốc BVĐK Th Xã Bình Long năm 5 ............ 25 Bảng 3.6. Danh sách thuốc ngoài danh mục BVĐK Th Xã Bình Long 5 26 Bảng 3.7. Cơ cấu nhóm dƣợc lý và giá tr sử dụng của các nhóm thuốc năm 2015 ................................................................................................................. 27 Bảng 3.8.Cơ cấu tiêu thụ thuốc tại trung tâm theo nguồn gốc, xuất xứ ......... 31 Bảng 3.9. Cơ cấu các nhóm thuốc theo phân loại tân dƣợc – thuốc có nguồn gốc dƣợc liệu ................................................................................................... 33 Bảng 3. . Tỷ lệ thuốc đơn thành phần và thuốc đa thành phần trong DMT 34 Bảng 3. . Tỷ lệ thuốc mang tên gốc – thuốc mang tên thƣơng mại trong DMT bệnh viện năm 5 .............................................................................. 34 Bảng 3. . Tỷ lệ thuốc uống và thuốc tiêm trong DMT năm 5 ................ 35 Bảng 3. 3. Cơ cấu DMT của BVĐK Th Xã Bình Long năm 5 theo quy chế chuyên môn ............................................................................................... 36 Bảng 3. 4. Cơ cấu nhóm thuốc ABC của DMT tiêu thụ năm 5 ............... 36 Bảng 3. 5. Cơ cấu nhóm dƣợc lý của hạng A ................................................ 37 Bảng 3. 6. Danh sách thuốc có giá tr sử dụng cao nhất năm 5 .......... 38 Bảng 3. 7. Phân t ch thuốc nhóm A theo VEN .............................................. 39
8. DANH MỤC H NH Hình 1.1. Sơ đồ tổ chức Bệnh viện đa khoa th xã Bình Long ....................... 12 Hình 1.2. Sơ đồ tổ chức khoa Dƣợc BVĐK th xã Bình Long ....................... 15 Hình 3.1. Biểu đồ tỷ lệ giá tr sử dụng các nhóm thuốc năm 5................. 29 Hình 3.2. Biểu đồ cơ cấu giá tr thuốc theo nguồn gốc, xuất xứ .................... 32 Hình 3.3. Biểu đồ cơ cấu thuốc tân dƣợc- thuốc có nguồn gốc dƣợc liệu ...... 33
9. ĐẶT VẤN ĐỀ Các nghiên cứu đã cho thấy tình trạng sử dụng thuốc bất hợp lý xảy ra tại nhiều nƣớc trên thế giới. Việc sử dụng thuốc thiếu hiệu quả và bất hợp lý nói chung và trong Bệnh viện nói riêng đã và đang là vấn đề bất cập của nhiều quốc gia. Đây cũng là một trong các nguyên nhân ch nh làm gia tăng chi ph cho ngƣời bệnh, giảm chất lƣợng chăm sóc sức khoẻ và uy t n của các cơ sở khám chữa bệnh Theo một số nghiên cứu, kinh ph mua thuốc chiếm khoảng 30% - 4 % ngân sách ngành Y tế của nhiều nƣớc, và phần lớn số tiền đó b lãng ph do sử dụng thuốc không hợp lý và các hoạt động cung ứng thuốc không hiệu quả . Tại các nƣớc đang phát triển, 3 %-6 % bệnh nhân sử dụng kháng sinh gấp lần so với tình trạng cần thiết và hơn một nửa số ca viêm đƣờng hô hấp trên điều tr kháng sinh không hợp lý . Tại châu Âu, s đề kháng của phế cầu với penicillin tỷ lệ thuận với lƣợng kháng sinh đƣợc sử dụng[1],[3] . Tại Việt Nam, với những ch nh sách mở cửa theo cơ chế th trƣờng và đa dạng hoá các loại hình cung ứng thuốc, th trƣờng thuốc ngày càng phong phú cả về số lƣợng và chủng loại. Theo số liệu của Cục quản lý Dƣợc, hiện có khoảng .6 5 số đăng ký thuốc lƣu hành còn hiệu l c, trong đó có .9 3 số đăng ký thuốc nƣớc ngoài với khoảng hoạt chất và .69 số đăng ký thuốc sản xuất trong nƣớc với khoảng 5 hoạt chất[4]. Điều này giúp cho việc cung ứng thuốc nói chung và cung ứng thuốc trong bệnh viện dễ dàng và thuận tiện hơn. Tuy nhiên, nó cũng gây ra nhiều khó khăn, lúng túng trong việc chọn l a, sử dụng thuốc chữa bệnh không chỉ với các bệnh viện mà ngay cả trong cộng đồng. Để hạn chế tình trạng trên, Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo các quốc gia thành lập Hội đồng thuốc và Điều tr (HĐT&ĐT) tại các bệnh viện. HĐT&ĐT là hội đồng đƣợc thành lập nhằm đảm bảo tăng cƣờng độ an toàn 1
10. và hiệu quả sử dụng thuốc trong các bệnh viện. Thành viên của HĐT&ĐT bao gồm các chuyên gia trong nhiều lĩnh v c khác nhau nhằm đảm bảo cho ngƣời bệnh đƣợc hƣởng chế độ chăm sóc tốt nhất với chi ph phù hợp thông qua việc xác đ nh xem loại thuốc thiết yếu nào cần phải cung ứng, giá cả và sử dụng hợp lý an toàn. Ngày 4 7 997, Bộ Y tế Việt Nam đã ban hành Thông tƣ số 8 BYT-TT hƣớng dẫn về việc tổ chức, chức năng và nhiệm vụ của Hội đồng Thuốc và Điều tr ở bệnh viện và ngày 8 8 3 Bộ Y tế Việt Nam ban hành Thông Tƣ 3 BYT-TT Quy đ nh về tổ chức và hoạt động của Hội đồng Thuốc và Điều tr trong bệnh viện. Ch nh vì vậy, tôi chọn đề tài “Phân tích danh mục t uốc đã sử dụn tại VĐ t ị ã n on tỉn n P ớc năm 2015” với mục tiêu là Phân tích tính hợp lý, chưa hợp lý trong danh mục thuốc đã được sử dụng năm 2015 tại th xã ình ong – ình Phước . Trên cơ sở đó đề xuất một quy trình xây d ng DMT hợp lý và giám sát việc th c hiện sử dụng thuốc hiệu quả cho BVĐK th xã Bình Long – Bình Phƣớc những năm tiếp theo. 2