Luận văn Khảo sát sự phân bố và hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2015

Nội dung text: Luận văn Khảo sát sự phân bố và hoạt động của mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2015

1. BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI DƯƠNG THANH BÌNH KHẢO SÁT SỰ PHÂN BỐ VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MẠNG LƯỚI BÁN LẺ THUỐC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN NĂM 2015 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I HÀ NỘI 2016
2. BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI DƯƠNG THANH BÌNH KHẢO SÁT SỰ PHÂN BỐ VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MẠNG LƯỚI BÁN LẺ THUỐC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN NĂM 2015 LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I CHUYÊN NGÀNH: TCQLD MÃ SỐ: CK 60 72 04 12 Người hướng dẫn khoa học: DSCK II: Trần Minh Tuệ Nơi thực hiện: - Trường Đại Học Dược Hà Nội - Tỉnh Nghệ An Thời gian thực hiện: 07/2016 – 11/2016 HÀ NỘI 2016
3. LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến toàn thể quý Thầy Cô trường Đại Học Dược Hà Nội đã tận tình truyền đạt kiến thức trong thời gian tôi học tập. Với vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học tập không chỉ là nền tảng cho quá trình viết luận văn mà còn là hành trang quý báu sẽ đi suốt cuộc đời và hỗ trợ rất nhiều cho công việc của tôi. Trong cuộc sống, không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác. Trong suốt thời gian kể từ khi bắt đầu khóa học cho tới nay, tôi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm quý báu của gia đình, Thầy Cô, bạn bè và các đồng nghiệp. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và lời cám ơn chân thành tới TS Đỗ Xuân Thắng, DSCKII Trần Minh Tuệ, là người giảng viên trực tiếp hướng dẫn đã tận tình dìu dắt và truyền đạt kinh nghiệm nghiên cứu, hướng dẫn nhiệt tình chu đáo để tôi có được kết quả ngày hôm nay. Xin chân thành gửi lời cảm ơn tới Ban Giám Đốc Sở Y Tế Nghệ An, các đồng chí Trường, phó phòng, ban, các đồng chí chuyên viên các Phòng Nghiệp Vụ Dược, Phòng Quản Lý Hành Nghề Y Dược Tư Nhân, đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi về tinh thần và vật chất trong suốt quá trình nghiên cứu luận án, thu thập số liệu trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn Gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã dành tình cảm, sự quan tâm, luôn bên cạnh tôi để khích lệ, động viên tôi thực hiện luận văn này. Nghệ An, ngày 02 tháng 12 năm 2016 HỌC VIÊN CKI DƯƠNG THANH BÌNH
4. MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG DANH MỤC CÁC HÌNH ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ........................................................................... 2 1.1. Một số khái niệm, thuật ngữ liên quan đến nội dung nghiên cứu .......... 2 1.2. Tổng quan chung về mạng lưới bán lẻ thuốc tại Việt Nam .................... 4 1.2.1. Mô hình mạng lưới cung ứng thuốc hiện nay ................................ 4 1.2.2. Vị trí, vai trò của các cơ sở bán lẻ thuốc ......................................... 6 1.2.3. Địa bàn hoạt động của các cơ sở bán lẻ thuốc ................................ 7 1.2.4. Chức năng của mạng lưới bán lẻ trong mạng lưới cung ứng thuốc 7 1.2.5. Chỉ tiêu về tiêu chuẩn cung ứng thuốc cho cộng đồng của WHO ... 8 1.2.6. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng mạng lưới cung ứng theo WHO . 9 1.3 Nguyên tắc của “Thực hành tốt nhà thuốc” ............................................ 9 1.4 Các văn bản quản lý nhà nước liên quan trực tiếp đến hoạt động bán lẻ thuốc hiện nay ....................................................................................... 12 1.5. Một vài nét về thị trường dược phẩm trên thế giới và tại Việt Nam..... 15 1.6. Các đặc điểm về kinh tế, xã hội và hệ thống y tế tỉnh Nghệ An ............ 19 1.6.1 Vị trí địa lý, diện tích, dân số của tỉnh Nghệ An ............................. 19 1.6.2. Đặc điểm về hệ thống cung ứng thuốc của tỉnh Nghệ An .............. 20 1.7. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 22 CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG & PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........... 25 2.1 Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu. ...................................... 25 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu. .................................................................... 25 2.1.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu. ................................................. 25
5. 2.2 Phương pháp nghiên cứu. ..................................................................... 25 2.2.1 Thiết kế nghiên cứu. ........................................................................ 25 2.2.2 Biến số nghiên cứu.......................................................................... 25 2.2.3 Mẫu nghiên cứu. ............................................................................. 28 2.3 Phương pháp thu thập số liệu. ............................................................. 28 2.4 Phương pháp đánh giá kết quả ............................................................ 28 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................. 30 3.1 Sự phân bố mạng lưới bán lẻ thuốc tại tỉnh Nghệ An năm 2015 ........... 30 3.1.1 Số lượng các loại hình bán lẻ thuốc năm 2015 ................................ 30 3.1.2 Phân bố mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Nghệ An năm 2015 .......................................................... 31 3.1.3 Phân bố các loại hình bán lẻ thuốc theo từng huyện, thành phố, thị xã trên toàn tỉnh Nghệ An năm 2015 .................................................... 33 3.1.4 Số dân bình quân trên một CSBL thuốc tỉnh Nghệ An năm 2015 (Chỉ số P) .............................................................................................. 37 3.1.5 Diện tích bình quân và bán kính bình quân có một CSBL thuốc tỉnh Nghệ An năm 2015 (Chỉ số R và S) ..................................................... 40 3.2 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn từng huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Nghệ An năm 2015 .................................. 43 3.2.1 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn thành phố Vinh (Phụ lục 1) ............................................................................. 43 3.2.2 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn thị xã Cửa Lò (Phụ lục 2) ................................................................................ 43 3.2.3 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn thị xã Hoàng Mai (Phụ lục 3) .......................................................................... 44 3.2.4 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn thị xã Thái Hòa (Phụ lục 4) ............................................................................. 45
6. 3.2.5 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Anh Sơn (Phụ lục 5) ............................................................................. 45 3.2.6 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Con Cuông (Phụ lục 6) ......................................................................... 46 3.2.7 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Diễn Châu (Phụ lục 7) .......................................................................... 46 3.2.8 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Đô Lương (Phụ lục 8) ........................................................................... 47 3.2.9 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Hưng Nguyên (Phụ lục 9) ..................................................................... 47 3.2.10 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Kỳ Sơn (Phụ lục 10) ............................................................................. 48 3.2.11 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Nam Đàn (Phụ lục 11) .......................................................................... 48 3.2.12 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Nghi Lộc (Phụ lục 12) .......................................................................... 49 3.2.13 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Nghĩa Đàn (Phụ lục 13) ........................................................................ 49 3.2.14 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Quế Phong (Phụ lục 14) ........................................................................ 50 3.2.15 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Quỳ Châu (Phụ lục 15) ......................................................................... 50 3.2.16 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Quỳ Hợp (Phụ lục 16) ........................................................................... 51 3.2.17 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu (Phụ lục 17) ....................................................................... 51 3.2.18 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Tân Kỳ (Phụ lục 18) .............................................................................. 52
7. 3.2.19 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Tương Dương (Phụ lục 19) ................................................................... 52 3.2.20 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Thanh Chương (Phụ lục 20) ................................................................. 53 3.2.21 Sự phân bố CSBL thuốc theo dân số, diện tích trên địa bàn huyện Yên Thành (Phụ lục 21) ........................................................................ 53 3.3 Khảo sát một số hoạt động của hệ thống bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2015 ................................................................................ 54 3.3.1. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị ...................................................... 54 3.3.2 Về thực hiện quy chế chuyên môn................................................... 56 CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ............................................................................ 59 4.1 Bàn luận về sự phân bố mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn Nghệ An năm 2015 theo các loại hình bán lẻ thuốc ............................................ 59 4.2 Bàn luận về một số hoạt động của hệ thống bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2015 ........................................................................ 63 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO
8. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT BYT: Bộ Y Tế BV: Bệnh viện CCHN: Chứng chỉ hành nghề CSBL: Cơ sở bán lẻ CSSK: Chăm sóc sức khỏe CTCP: Công ty cổ phần CT TNHH: Công ty trách nhiệm hữu hạn GDP: Good Distribution Practice (Thực hành tốt phân phối thuốc) GPP: Good Pharmacy Practice (Thực hành tốt nhà thuốc) GSP: Good Storage Practice (Thực hành tốt bảo quản thuốc) NT: Nhà thuốc QLD: Quản lý dược TNHH: Trách nhiệm hữu hạn VTYT: Vật tư y tế WHO: World Health Organization (Tổ chức Y tế thế giới) WTO: World Tread Organization (Tổ chức thương mại thế giới)
9. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Các chỉ tiêu đánh giá mạng lưới cung ứng thuốc theo WHO ................................................................................................ 9 Bảng 1.2: Đơn vị hành chính, diện tích, dân số của tỉnh Nghệ An 20 Bảng 2.1: Biến số nghiên cứu ......................................................... 25 Bảng 3.1: Số lượng các loại hình bán lẻ thuốc năm 2015 .............. 30 Bảng 3.2: Phân bố mạng lưới bán lẻ thuốc tại tỉnh Nghệ An năm 2015 ................................................................................................. 32 Bảng 3.3: Phân bố các loại hình bán lẻ theo từng huyện, thành phố, thị xã trên toàn tỉnh Nghệ An năm 2015 ......................................... 33 Bảng 3.4: Số dân bình quân có 01 CSBL thuốc theo từng huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh Nghệ An năm 2015 ............................. 35 Bảng 3.5: Diện tích và bán kính bình quân có 01 CSBL thuốc theo từng huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh Nghệ An năm 2015 ........ 40 Bảng 3.6:Kết quả thanh tra về cơ sở vật chất, trang thiết bị .......... 55 Bảng 3.7:Kết quả thanh tra về thực hiện các quy chế chuyên môn 56
10. DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1: Mô hình mạng lưới cung ứng thuốc tại Việt Nam ......... 5 Hình 1.2: Sơ đồ mạng lưới cung ứng thuốc tại tỉnh Nghệ An ....... 21 Hình 3.1: Biểu đồ tỉ lệ các loại hình bán lẻ thuốc tỉnh Nghệ An năm 2015 ................................................................................................. 30 Hình 3.2: Biểu đồ tỷ lệ các loại hình bán lẻ thuốc theo từng đơn vị hành chính của tỉnh Nghệ An năm 2015 ......................................... 34 Hình 3.3: Biểu đồ tỷ lệ P của mạng lưới bán lẻ thuốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2015 .................................................................. 38 Hình 3.4: Biểu đồ tỷ lệ S và R tại tỉnh Nghệ An năm 2015 ........... 41 Hình 3.5: Tỷ lệ kết quả thanh, kiểm tra về CSVC ......................... 55 Hình 3.6:Tỷ lệ kết quả thanh, kiểm tra về thực hiện quy chế chuyên môn .................................................................................................. 57