Khóa luận Nâng cao chất lượng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn

Nội dung text: Khóa luận Nâng cao chất lượng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn

1. BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---O0O--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – BIDV TỪ SƠN SINH VIÊN THỰC HIỆN : DIÊM THỊ LINH TRANG MÃ SINH VIÊN : A16542 CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG HÀ NỘI - 2014
2. BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---O0O--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – BIDV TỪ SƠN Giáo viên hƣớng dẫn : Ngô Khánh Huyền Sinh viên thực hiện : Diêm Thị Linh Trang Mã sinh viên : A16542 Chuyên ngành : Tài chính – Ngân Hàng HÀ NỘI - 2014 Thang Long University Library
3. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận này, em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thạc Sỹ Ngô Khánh Huyền, đã tận tình hướng dẫn trong suốt quá trình viết khóa luận tốt nghiệp. Em chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô trong khoa Kinh tế, Trường Đại học Thăng Long đã tận tình truyền đạt kiến thức trong 4 năm học tập. Với vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng cho quá trình nghiên cứu khóa luận mà còn là hành trang qúy báu để em bước vào đời một cách vững chắc và tự tin. Em chân thành cảm ơn Ban giám đốc chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn đã cho em số liệu để hoàn thành khóa luận và tạo điều kiện thuận lợi để em thực tập tại chi nhánh. Cuối cùng em kính chúc quý Thầy, Cô dồi dào sức khỏe và thành công trong sự nghiệp cao quý. Đồng kính chúc các toàn thể cán bộ công nhân viên tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn luôn dồi dào sức khỏe, đạt được nhiều thành công tốt đẹp trong công việc. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Diêm Thị Linh Trang
4. LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan Khóa luận tốt nghiệp này là do tự bản thân thực hiện có sự hỗ trợ từ giáo viên hướng dẫn và không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác. Các dữ liệu thông tin thứ cấp sử dụng trong Khóa luận là có nguồn gốc và được trích dẫn rõ ràng. Em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan này! Sinh viên thực hiện Diêm Thị Linh Trang Thang Long University Library
5. MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƢỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .............................................................................................................. 1 1.1 Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nền kinh tế ..................................................... 1 1.1.1 Doanh nghiệp vừa và nhỏ .............................................................................. 1 1.1.2 Vai trò và đặc điểm của doanh nghiệp vừa và nhỏ ....................................... 3 1.1.2.1 Vai trò doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................................ 3 1.1.2.2 Một số đặc điểm của doanh nghiệp vừa và nhỏ ...................................... 5 1.2 Hoạt động cho vay của ngân hàng thƣơng mại đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................................................................................................... 5 1.2.1 Khái niệm cho vay ........................................................................................... 5 1.2.2 Các hình thức cho vay của ngân hàng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ... 5 1.2.2.1 Mục đích cho vay ...................................................................................... 6 1.2.2.2 Thời hạn cho vay ...................................................................................... 6 1.2.2.3 Mức độ tín nhiệm đối với khách hàng .................................................... 7 1.2.2.4 Phương pháp cho vay ............................................................................... 7 1.2.3 Các nhân tố cơ bản trong hoạt động cho vay của ngân hàng ...................... 8 1.2.3.1 Nguồn vốn cho vay ................................................................................... 8 1.2.3.2 Thời hạn cho vay ...................................................................................... 9 1.2.3.3 Lãi suất cho vay ........................................................................................ 9 1.2.3.4 Hạn mức cho vay ...................................................................................... 9 1.2.4 Đặc điểm hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................................................................... 9 1.2.5 Vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .......................................................................................................................... 11 1.2.5.1 Đối với ngân hàng .................................................................................. 12 1.2.5.2 Đối với khách hàng ................................................................................ 12 1.2.5.3 Đối với nền kinh tế ................................................................................. 12 1.3 Chất lƣợng cho vay của ngân hàng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ......... 13 1.3.1 Quan niệm chất lượng cho vay .................................................................... 13 1.3.2 Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng cho vay .......................................... 14 1.3.2.1 Nâng cao chất lượng cho vay là cần thiết để phát triển kinh tế ........... 14 1.3.2.2 Nâng cao chất lượng cho vay quyết định sự tồn tại và phát triển của các ngân hàng thương mại ................................................................................ 14 1.3.3 Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng cho vay của ngân hàng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................................................................. 14 1.3.3.1 Chỉ tiêu định tính.................................................................................... 14 1.3.3.2 Chỉ tiêu định lượng ................................................................................ 16 1.3.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng cho vay của ngân hàng .............. 19 1.3.4.1 Nhân tố về phía ngân hàng .................................................................... 19 1.3.4.2 Nhân tố thuộc về khách hàng ................................................................ 21 1.3.4.3 Các nhân tố thuộc về môi trường vĩ mô và đối thủ cạnh tranh ........... 22 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – BIDV TỪ SƠN ..................................................................... 26
6. 2.1 Khái quát chung về chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................................................... 26 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................... 26 2.1.2 Tổng quan về chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................................................ 27 2.1.2.1 Giới thiệu chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ..................................................................................................... 27 2.1.2.2 Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban .............................................. 28 2.1.3 Tình hình hoạt động cho vay của chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................... 29 2.1.4 Kết quả tài chính ........................................................................................... 32 2.1.5 Đánh giá chung về hoạt động kinh doanh .................................................. 33 2.1.5.1 Những mặt làm được trong thời gian gần đây...................................... 34 2.1.5.2 Những mặt còn hạn chế ......................................................................... 34 2.2 Thực trạng chất lƣợng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn . 35 2.2.1 Phân tích định tính ....................................................................................... 35 2.2.2 Phân tích các chỉ tiêu định lượng ................................................................ 36 2.2.2.1 Chỉ tiêu doanh số cho vay và tỷ trọng các khoản vay của doanh nghiệp vừa và nhỏ ........................................................................................................... 37 2.2.2.2 Chỉ tiêu thu nợ ........................................................................................ 40 2.2.2.3 Chỉ tiêu dư nợ ......................................................................................... 41 2.2.2.4 Chỉ tiêu nợ quá hạn ................................................................................ 42 2.2.2.5 Chỉ tiêu nợ xấu ....................................................................................... 43 2.2.2.6 Chỉ tiêu vòng quay vốn tín dụng ............................................................ 44 2.2.2.7 Chỉ tiêu lợi nhuận .................................................................................. 45 2.2.2.8 Chỉ tiêu hiệu suất sử dụng vốn .............................................................. 46 2.2.2.9 Chỉ tiêu hệ số rủi ro tín dụng ................................................................. 47 2.3 Đánh giá chất lƣợng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .................... 47 2.3.1 Kết quả đạt được ........................................................................................... 47 2.3.1.1 Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .......................................................... 47 2.3.1.2 Đối với chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ................................................................................................................. 48 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân.............................................................................. 49 2.3.2.1 Hạn chế ................................................................................................... 49 2.3.2.2 Nguyên nhân .......................................................................................... 49 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM – BIDV TỪ SƠN .................................................. 52 3.1 Định hƣớng nâng cao chất lƣợng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................................................................................................... 52 3.1.1 Phương hướng phát triển chung của chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................... 52 3.1.2 Các chỉ tiêu kế hoạch năm 2014 của chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ........................................................................... 53 3.2 Giải pháp nâng cao chất lƣợng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn .............. 54 Thang Long University Library
7. 3.2.1 Đa dạng hoá hoạt động cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ........... 54 3.2.1.1 Đa dạng hoá về loại hình cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .. 54 3.2.1.2 Đa dạng hoá hình thức cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ..... 54 3.2.1.3 Đa dạng hoá phương thức cho vay........................................................ 55 3.2.2 Xây dựng chiến lược Marketing .................................................................. 55 3.2.3 Tăng cường hoạt động tư vấn đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ .............. 56 3.2.4 Nâng cao chất lượng thẩm định cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................................................................................................................ 56 3.2.4.1 Về thu thập thông tin .............................................................................. 57 3.2.4.2 Về phân tích và đánh giá khách hàng ................................................... 57 3.2.5 Hoàn thiện cơ chế đảm bảo tiền vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn ............. 58 3.2.6 Tổ chức đào tạo và đào tạo lại cán bộ tín dụng của chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn .................................................. 59 3.3 Kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn . 61 3.3.1 Kiến nghị với Chính phủ và các bộ ban ngành liên quan .......................... 61 3.3.2 Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước...................................................... 62 3.3.3 Kiến nghị với chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn .................................................................................................................... 62 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 64
8. DANH MỤC VIẾT TẮT Ký hiệu viết tắt Tên đầy đủ DNVVN Doanh nghiệp vừa và nhỏ NHTM Ngân hàng thương mại PGD Phòng giao dịch SXKD Sản xuất kinh doanh Thang Long University Library
9. DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ, CÔNG THỨC Bảng 1.1 Tiêu chí xác định DNVVN tại Việt Nam ................................................ 2 Bảng 1.2 Đánh giá vai trò của DNVVN ở Việt Nam ............................................. 4 Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn .......................................................................................................... 28 Bảng 2.1 T nh h nh hoạt động cho vay từ n m 2001-2013 ................................. 29 Bảng 2.2 Diễn biến dƣ nợ theo thành phần kinh tế ............................................. 31 Bảng 2.3 Nợ xấu của chi nhánh giai đoạn 2001-2013 .......................................... 31 Bảng 2.4 Kết quả tài chính của chi nhánh ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn giai đoạn 2011-2013 .......................................................... 32 Bảng 2.5 Doanh số cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ phân theo thời hạn ....... 37 Bảng 2.6 Doanh số cho vay phân theo loại h nh doanh nghiệp .......................... 38 Bảng 2.7 Doanh số thu nợ phân theo thời gian .................................................... 40 Bảng 2.8 T nh h nh dƣ nợ doanh nghiệp vừa và nhỏ phân theo thời hạn ........ 41 Bảng 2.9 Tỷ lệ nợ quá hạn của doanh nghiệp vừa và nhỏ giai đoạn 2011-2013 43 Bảng 2.10 Tỷ lệ nợ xấu của doanh nghiệp vừa và nhỏ giai đoạn 2011-2013 ..... 44 Bảng 2.11 Vòng quay vốn tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ ............. 45 Bảng 2.12 Thu chi giai đoạn 2011-2013 ................................................................ 45 Bảng 2.13 Hiệu suất sử dụng vốn giai đoạn 2011-2013 ....................................... 46 Bảng 2.14 Hệ số rủi ro tín dụng giai đoạn 2011-2013 ......................................... 47
10. LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm trở lại đây, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) đã không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng hoạt động kinh doanh và ngày càng khẳng định những đóng góp quan trọng của mình vào sự phát triển kinh tế đất nước. Với nhiều đổi mới trong các chính sách, Chính phủ đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển. Trong quá trình tồn tại và phát triển của mình, nhu cầu vốn để mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của các DNVVN là rất lớn. Chính vì vậy, đối với các ngân hàng, DNVVN được đánh giá là đối tượng tiềm năng lớn, tạo điều kiện cho ngân hàng có thể tăng lợi nhuận, mở rộng thị trường. Tuy nhiên, một thực tế là các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với nguồn vốn vay của ngân hàng cũng như việc sử dụng có hiệu quả nguồn vốn vay đó. Ngoài ra, bản thân các ngân hàng cũng còn nhiều hạn chế trong công tác cho vay đối với các DNVVN. Nhận thấy được tầm quan trọng và tiềm năng lớn từ đối tượng khách hàng là các DNVVN, trong những năm gần đây chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn đã chú trọng hơn đến việc mở rộng và nâng cao chất lượng cho vay đến bộ phận khách hàng này. Tuy nhiên, dù đã có được nhưng kết quả nhất định nhưng chất lượng cho vay đối với các DNVVN tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn vẫn còn những mặt hạn chế. Xuất phát từ thực tế tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn trong thời gian học tập, nghiên cứu, em thấy rằng vấn đề cho vay đối với DNVVN tại chi nhánh còn nhiều vấn đề cần xem xét như doanh số cho vay còn hạn chế, các chỉ tiêu tín dụng như chỉ tiêu thu nợ, chỉ tiêu dư nợ, chưa thực sự tốt. Hơn nữa, trong thời kỳ này kinh tế huyện Từ Sơn đang bắt đầu có làn sóng phát triển vượt bậc, các DNVVN được thành lập nhiều kèm theo vô số dự án kinh doanh, chính vì thế chi nhánh cần nâng cao chất lượng cho vay đối với DNVVN để nâng cao hiệu suất kinh doanh, từ đó mang lại lợi nhuận cao nhất cho chi nhánh. Xuất phát từ thực tiễn đó em đã chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam – BIDV Từ Sơn” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp. Thang Long University Library