Khóa luận Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội

Nội dung text: Khóa luận Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội

1. BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---o0o--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÕN CÔNG THƢƠNG - CHI NHÁNH HÀ NỘI SINH VIÊN THỰC HIỆN : TRẦN HÀ THU MÃ SINH VIÊN : A16387 CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG HÀ NỘI - 2014
2. BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG ---o0o--- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÕN CÔNG THƢƠNG - CHI NHÁNH HÀ NỘI Giáo viên hƣớng dẫn : Th.S Phạm Thị Bảo Oanh Sinh viên thực hiện : Trần Hà Thu Mã sinh viên : A16387 Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng HÀ NỘI – 2014 Thang Long University Library
3. LỜI CÁM ƠN Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô giáo giảng viên bộ môn Kinh tế, khoa Quản lý, trường Đại học Thăng Long đã giúp đỡ em trong thời gian làm Khóa luận, đặc biệt là giáo viên hướng dẫn – Thạc sĩ Phạm Thị Bảo Oanh. Mặc dù rất bận rộn trong công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học nhưng cô đã dành sự quan tâm, chỉ bảo tận tình cho em trong suốt quá trình làm Khóa luận tốt nghiệp đại học. Đây là động lực lớn giúp em hoàn thành Khóa luận của mình. Em chân thành cảm ơn Ban giám đốc và các anh chị trong Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn Công thương – Chi nhánh Hà Nội đã cho phép và tạo điều kiện thuận lợi để em có thể thực tập tại chi nhánh, giúp đỡ em trong quá trình thu thập dữ liệu. Cuối cùng em xin chúc quý Thầy, Cô dồi dào sức khỏe và thành công trong sự nghiệp, đồng kính chúc các cô, chú, anh, chị trong chi nhánh luôn mạnh khỏe, đạt được nhiều thành công tốt đẹp trong công việc. Sinh viên Trần Hà Thu
4. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Khóa luận tốt nghiệp này là do tự bản thân thực hiện có sự hỗ trợ từ giáo viên hướng dẫn và không sao chép các công trình nghiên cứu của người khác. Các dữ liệu thông tin thứ cấp sử dụng trong Khóa luận là có nguồn gốc và được trích dẫn rõ ràng. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan này! Sinh viên Trần Hà Thu Thang Long University Library
5. MỤC LỤC Trang LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: MỘT SỐ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ............... 1 1.1. Một số vấn đề cơ bản về doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................. 1 1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................................................... 1 1.1.2. Đặc điểm của doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................................. 2 1.1.3. Vai trò của doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................................................. 5 1.2. Một số vấn đề cơ bản về cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thƣơng mại ..................................................................................................................... 7 1.2.1. Khái niệm cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 7 1.2.2. Đặc điểm cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ....................................................... 8 1.2.3. Vai trò của cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 9 1.2.4. Các nguyên tắc và điều kiện cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ...................... 11 1.2.5. Phân loại cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 13 1.2.6. Quy trình cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 15 1.3. Đánh giá chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thƣơng mại ................................................................................................................................. 17 1.3.1. Khái niệm chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................ 17 1.3.2. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ..... 18 1.3.3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .............. 20 1.3.3.1. Các chỉ tiêu định tính ............................................................................... 20 1.3.3.2. Các chỉ tiêu định lượng ............................................................................ 23 1.3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại ................................................................................................. 26 1.3.4.1. Nhóm nhân tố khách quan ........................................................................ 26 1.3.4.2. Nhóm nhân tố chủ quan ............................................................................ 27 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÕN CÔNG THƢƠNG – CHI NHÁNH HÀ NỘI .......................................................................... 32 2.1. Khái quát về Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội ............................................................................................................... 32 2.2. Những quy định trong cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội .......................... 33
6. 2.2.1. Nguyên tắc cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................................. 33 2.2.2. Điều kiện cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 33 2.2.3. Quy trình cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ .................................................... 34 2.2.4. Các sản phẩm cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................. 35 2.3. Tình hình cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội giai đoạn năm 2011 – 2013 ..... 37 2.3.1. Tình hình doanh số cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ................................... 37 2.3.2. Tình hình doanh số thu hồi nợ cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ ................. 38 2.3.3. Tình hình dư nợ cho vay Doanh nghiệp vừa và nhỏ ........................................ 39 2.4. Tình hình chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội giai đoạn năm 2011 -2013 ..................................................................................................................... 46 2.4.1. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội .................. 46 2.4.1.1. Chỉ tiêu định tính ...................................................................................... 46 2.4.1.2. Chỉ tiêu định lượng ................................................................................... 48 2.4.2. Đánh giá chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội ......................................... 52 2.4.2.1. Kết quả đạt được ...................................................................................... 52 2.4.2.2. Hạn chế còn tồn tại ................................................................................... 53 2.4.2.3. Nguyên nhân của hạn chế......................................................................... 54 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÕN CÔNG THƢƠNG – CHI NHÁNH HÀ NỘI ............................... 59 3.1. Định hƣớng phát triển kinh doanh tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội trong những năm tới ............................... 59 3.2. Định hƣớng phát triển hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội trong những năm tới. ............................................................................................................. 60 3.3. Một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng – Chi nhánh Hà Nội ............................................................................................................... 61 3.4. Một số kiến nghị .................................................................................................... 69 3.4.1. Kiến nghị với Chính phủ và Nhà nước ............................................................. 69 3.4.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước ................................................................. 70 3.4.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng thương mại Cổ phần Sài Gòn Công Thương ... 71 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 72 Thang Long University Library
7. DANH MỤC VIẾT TẮT Ký hiệu viết tắt Tên đầy đủ CBTD Cán bộ tín dụng DNVVN Doanh nghiệp vừa và nhỏ EUR Đồng tiền chung châu Âu GBP Bảng Anh JPY Đồng Yên Nhật NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại SaiGonBank Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương SXKD Sản xuất kinh doanh TMCP Thương mại cổ phần TSĐB Tài sản đảm bảo USD Đô la Mỹ VND Việt Nam đồng
8. DANH MỤC BẢNG BIỂU – BIỂU ĐỒ Bảng 1.1. Phân loại các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam .................................... 2 Bảng 2.1: Doanh số cho vay DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội ................................... 37 Bảng 2.2: Doanh số thu nợ DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội ..................................... 38 Bảng 2.3: Dư nợ cho vay DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội ........................................ 39 Bảng 2.4: Dư nợ cho vay DNVVN phân theo biện pháp bảo đảm tiền vay ................. 41 Bảng 2.5: Dư nợ cho vayDNVVN phân theo thời hạn ................................................. 42 Bảng 2.6: Dư nợ cho vay DNVVN phân theo nhóm nợ ............................................... 44 Bảng 2.7: Dư nợ cho vay DNVVN phân theo loại tiền ................................................. 45 Bảng 2.8: Tỷ lệ nợ quá hạn – nợ xấu cho vay DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội ........ 48 Bảng 2.9: Thu nhập từ hoạt động cho vay DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội .............. 51 Biểu đồ 2.1. Tỷ trọng dư nợ DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội .................................... 40 Biểu đổ 2.2. Tỷ trọng dư nợ cho vay DNVVN phân theo kỳ hạn ................................. 42 Biểu đồ 2.3. Tỷ trọng nợ quá hạn cho vay DNVVN ..................................................... 48 Biểu đồ 2.4. Vòng quay vốn tín dụng đối với DNVVN tại SaiGonBank Hà Nội ......... 50 Thang Long University Library
9. LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Kể từ khi Việt Nam thực hiện chính sách mở cửa nền kinh tế vào năm 1986 đến nay, kinh tế Việt Nam đã có những bước phát triển nhanh chóng và đầy triển vọng. GDP không ngừng được cải thiện, đời sống người dân ngày càng được nâng cao hơn, và trên hết vị thế về kinh tế, chính trị của Việt Nam đã được biết đến và khẳng định trong mắt các nước ở khu vực và trên thế giới. Trong bước chuyển mình và phát triển đó, thì sự đóng góp của doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp Nhà nước và các doanh nghiệp vừa và nhỏ là rất đáng kể. Đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, với sự năng động, hoạt động trong nhiều lĩnh vực và số lượng đông đảo của mình đã góp phần quan trọng vào việc tăng thu nhập quốc dân (GDP), giải quyết vấn đề việc làm, giúp thực hiện điều chỉnh các chính sách kinh tế vĩ mô Nhận thấy tầm quan trọng và tiềm năng lớn từ đối tượng khách hàng là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các ngân hàng thương mại của Việt Nam nói chung và Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội nói riêng thời gian qua đã tích cực mở rộng và nâng cao chất lượng cho vay loại hình doanh nghiệp này, đáp ứng cho nhu cầu sử dụng vốn và phục vụ cho quá trình phát triển. Song bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận thì chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội vẫn còn những mặt hạn chế dẫn đến tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu trong hệ thống ngân hàng tăng cao, đồng thời dẫn đến nhiều rủi ro trong hoạt động tín dụng ngân hàng. Thực tế cho thấy cần có những nghiên cứu để tìm ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ. Từ yêu cầu nói trên, em đã chọn đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội” để làm đề tài cho khóa luận tốt nghiệp chương trình đào tạo bậc đại học của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Đề tài tập trung làm rõ ba mục tiêu sau: - Làm rõ cơ sở lý luận về cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ và chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại. - Phân tích, đánh giá làm rõ thực trạng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ và chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội, từ đó tìm ra các hạn chế cũng như nguyên nhân của hạn chế.
10. - Từ những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế đó, đề tài đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ và chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội. Phạm vi nghiên cứu: cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ và chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương - Chi nhánh Hà Nội giai đoạn năm 2011 - 2013. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài được thực hiện dựa trên các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp thống kê: là phương pháp được sử dụng để thu thập thông tin, số liệu về tình hình cũng như chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội, để từ đó kết hợp với các phương pháp nghiên cứu khác làm rõ mục tiêu nghiên cứu của đề tài. Phương pháp so sánh: là phương pháp sử dụng các số liệu thu thập được so sánh theo từng giai đoạn nghiên cứu, từ đó làm rõ tình hình cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ, chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội, thông qua đó đạt được các mục tiêu nghiên cứu đã đề ra. Phương pháp phân tích, tổng hợp: là phương pháp đánh giá, phân tích tổng hợp lại tình hình cũng như chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Công Thương – Chi nhánh Hà Nội để tìm ra được những hạn chế còn tồn tại cũng như nguyên nhân của hạn chế đó. Lấy đó làm cơ sở đưa ra một số giải pháp nâng cao chất lượng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại đơn vị. 5. Kết cấu khóa luận Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các từ viết tắt, danh mục bảng biểu, đồ thị, kết cấu của khóa luận gồm ba chương: Chƣơng 1: Một số cơ sở lý luận về chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thƣơng mại. Chƣơng 2: Thực trạng chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng - Chi nhánh Hà Nội. Chƣơng 3: Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Sài Gòn Công Thƣơng - Chi nhánh Hà Nội. Thang Long University Library